"Ćwieki" nazwę zawdzięczają swojemu dowódcy pułkownikowi Kajetanowi Ćwiek-Cieszkowskiemu. Żołnierzami byli ochotnicy, chłopcy i dziewczęta przede wszystkim z terenu obecnej gminy Niemce, Lubartowa i Lublina. Oddział wsławił się w wielu bitwach i potyczkach Powstania Styczniowego na ziemi lubelskiej, sandomierskiej, radomskiej i kresach wschodnich.
Zadaniem grupy jest krzewienie postaw patriotycznych, edukacja młodego pokolenia, integracja społeczności lokalnej oraz poznanie i promocja walorów historycznych i turystycznych Lubelszczyzny. Grupa działa poprzez udział w uroczystościach i inscenizacjach, pokazy edukacyjne i gry terenowe. Organizuje projekty o zasięgu regionalnym i międzynarodowym.